در سال های اخیر، بازار بورس در ایران به یکی از مهمترین بسترهای سرمایه گذاری تبدیل شده است. اگرچه در برخی از مقاطع، بورس در حالت نزولی قرار گرفته است، اما به هر حال همچنان یک بازار جذاب برای سرمایه گذاری شناخته میشود. طبق گزارش های رسمی، تعداد سرمایه گذاران فعال در بازار بورس ایران تا پایان سال 1400، به بیش از 10 میلیون نفر رسیده است. این آمار نشان میدهد، علی رغم وجود ریسک و احتمال ضرر و زیان، اما مردم هنوز هم برای سرمایه گذاری در بورس، علاقه مند هستند و امید به کسب سود از این طریق دارند. حالا سوال اینجا است که چگونه وارد بورس شویم؟ و سود کنیم؟ سامانه ورود به بورس چیست؟ برای ورود به بورس از کجا شروع کنیم؟ ورود به بورس با کد ملی چگونه امکان پذیر است؟
اگر شما هم به دنبال پاسخ این سوالات هستید، توصیه میکنیم این مقاله آکادمی کارینکس که به صورت جامع در پاسخ به سوال چگونه وارد بورس شویم، نوشته شده است را تا انتها مطالعه فرمایید.
اگر قصد ورود به بورس را دارید، باید بدانید که ورود به این بازار، همواره ریسک هایی برای شما به همراه خواهد داشت. حتما باید برای سرمایه گذاری در بازار بورس، علم و دانش کافی را کسب کنید تا از ضررهای هنگفت و سنگین، در امان بمانید.
ما مراحل ورود به بورس را به صورت گام به گام در اینجا برای شما بیان خواهیم کرد. اینکه چگونه کد بورسی بگیرید، در کارگزاری ها ثبت نام کنید و اینکه چه مراحلی را طی کنید تا بتوانید به یک سرمایه گذار موفق تبدیل شوید. همچنین بعد از پاسخ به این سوال که چگونه وارد بورس شویم، مزایای ورود به بازار بورس را برای شما در انتهای همین مطلب بیان خواهیم کرد.
مراحل ورود به بورس به صورت قدم به قدم؛ از صفر تا صد
در اینجا، نحوه وارد شدن به بورس را برای شما توضیح خواهیم داد. با هر سطح دانشی، میتوانید از این محتوا یاد بگیرید که چگونه وارد بورس شویم؟
ورود به بورس، نسبتا ساده است و پیچیدگی خاصی ندارد. فقط باید یک سری مراحلی را طی کنید تا احراز هویت شما انجام شود و بتوانید کد بورسی ( سجام) دریافت کنید. هر فردی که بخواهد در بورس فعالیت کند، باید این مراحل را به صورت کامل طی کند. با دنبال کردن این مسیر هموار که برای شما ترسیم کرده ایم، میتوانید به زودی، اولین سهام خود را در بورس معامله کنید.
1- گام نخست؛ آشنایی با بازار بورس، اصطلاحات و اصول اولیه سرمایه گذاری
اولین قدم برای ورود به بازار بورس، آشنایی با اصول، و مفاهیم اولیه بازار سرمایه است. بازار سهام، مانند هر بازار مالی دیگر، دارای اصطلاحات و مفاهیمی است که درک صحیح آنها پیشنیاز ورود موفقیتآمیز و کاهش ریسکهای احتمالی است. به همین دلیل، توصیه میکنیم پیش از هرگونه اقدام برای خرید یا فروش سهام، زمان کافی برای مطالعه و یادگیری این مفاهیم اختصاص دهید. منابع متنوعی همچون کتابها، مقالات آنلاین، دورههای آموزشی رایگان و وبینارها در دسترس شما هستند تا در این مسیر، ابزارهای لازم را در اختیارتان قرار دهند.
در ادامه به برخی از مهمترین مفاهیم و اصطلاحات بازار سهام که باید با آنها آشنا شوید، اشاره میکنیم و در مورد هر کدام توضیح مختصری ارائه کردیم. اصطلاحات مهم بازار سهام عبارتند از:
- عرضه و تقاضا: عرضه و تقاضا از اصول بنیادی هر بازار مالی است. عرضه به میزان سهامی که فروشندگان حاضر به فروش آن هستند و تقاضا به مقدار سهامی که خریداران مایل به خرید آن هستند، اشاره دارد. تغییرات در عرضه و تقاضا مستقیماً بر قیمت سهام تأثیر میگذارد.
- انواع سهام: سهام بهطور کلی به دو نوع سهام عادی و سهام ممتاز تقسیم میشود. سهام عادی حق رای در مجامع شرکت را به سهامدار میدهد، در حالی که سهام ممتاز اولویت در تقسیم سود دارد و معمولاً بدون حق رأی است.
- انواع صندوقهای سرمایهگذاری: صندوقهای سرمایهگذاری به سه دسته اصلی صندوقهای درآمد ثابت، صندوقهای سهامی و صندوقهای مختلط تقسیم میشوند. این صندوقها توسط مدیران حرفهای مدیریت میشوند و گزینهای مناسب برای افرادی هستند که دانش یا زمان کافی برای مدیریت سرمایهگذاری خود ندارند. یعنی در واقع شما با استفاده از این صندوق ها، امکان سرمایه گذاری غیرمستقیم را خواهید داشت.
- مفهوم سود و زیان: سود و زیان، تفاوت میان سرمایه اولیه و ارزش فعلی دارایی شما را نشان میدهد. اگر ارزش فعلی بیشتر باشد، شما سود کردهاید و اگر کمتر باشد، زیان دیدهاید.
- بازده سرمایهگذاری: بازده سرمایهگذاری، میزان سود یا زیانی است که از یک سرمایهگذاری به دست میآورید. این بازده معمولاً بهصورت درصدی از سرمایه اولیه محاسبه میشود.
- ریسک: ریسک به احتمال وقوع زیان در سرمایهگذاری اشاره دارد. بازار سهام به دلیل نوسانات قیمتی، یک بازار با ریسک متوسط تا بالا محسوب میشود، اما این ریسک با دانش و تحلیل قابل مدیریت است.
- حد ضرر: حد ضرر یک سطح قیمتی است که سرمایهگذار برای خود تعیین میکند تا در صورت کاهش قیمت سهام به آن سطح، دارایی خود را بفروشد و از زیان بیشتر جلوگیری کند.
- عرضه اولیه: عرضه اولیه یا IPO، زمانی است که یک شرکت برای اولین بار سهام خود را در بورس عرضه میکند. این نوع سهام معمولاً به دلیل قیمت پایینتر در زمان عرضه، جذابیت زیادی برای سرمایهگذاران دارد.
- نماد: هر شرکت بورسی با یک نماد مشخص در بازار شناخته میشود. این نماد ترکیبی از حروف است که نام یا فعالیت شرکت را نشان میدهد. بهعنوان مثال، نماد یک شرکت پتروشیمی ممکن است با “شپنا” معرفی شود.
- قیمت پایانی: قیمت پایانی، میانگین وزنی قیمت سهام در طول یک روز معاملاتی است و مبنای محاسبه تغییرات قیمتی در روز بعد قرار میگیرد.
- دامنه نوسان: دامنه نوسان، محدودهای است که قیمت سهام میتواند در طول یک روز معاملاتی تغییر کند. این دامنه از نوسانات شدید و غیرمنطقی در بازار جلوگیری میکند.
- شاخص بورس: شاخص بورس یکی از مهمترین ابزارها برای سنجش وضعیت کلی بازار سهام است. این شاخص نشاندهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهای مختلف است و میتواند جهت حرکت بازار (صعودی یا نزولی بودن آن) را مشخص کند. شاخص کل میتواند برای سرمایهگذاران یک دید کلی از وضعیت بازار و روند کلی اقتصاد فراهم کند. زمانی که شاخص کل مثبت است، به این معناست که قیمتها در بازار بهطور میانگین افزایش یافتهاند و بالعکس.
- شاخص هم وزن: شاخص هم وزن یک نوع دیگر از شاخص در بازار سهام است که وزن تمامی شرکتها را یکسان در نظر میگیرد. برخلاف شاخص کل که شرکتهای بزرگتر (با ارزش بازار بیشتر) تأثیر بیشتری روی آن دارند، در شاخص هموزن، شرکتهای کوچک و بزرگ تأثیر برابر دارند. این شاخص معمولاً تصویری واقعیتر از عملکرد کلی بازار ارائه میدهد، بهخصوص در مواقعی که تنها تعداد کمی از شرکتهای بزرگ با رشد قیمت بالا موجب صعود شاخص کل میشوند. به همین دلیل، شاخص هموزن میتواند مکملی برای شاخص کل باشد و سرمایهگذاران میتوانند از آن برای تحلیل وضعیت کلی بازار استفاده کنند.
علاوه بر آشنایی با اصطلاحات پایه، یادگیری تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
- تحلیل بنیادی به بررسی عوامل اقتصادی، مالی و مدیریتی شرکتها میپردازد و ارزش ذاتی سهام را مشخص میکند.
- تحلیل تکنیکال بر مبنای مطالعه نمودارها و الگوهای قیمتی گذشته، روندهای آتی قیمت را پیشبینی میکند.
این روزها، یادگیری این مفاهیم به لطف منابع متنوع آموزشی بسیار ساده شده است. کتابهای تخصصی، دورههای آنلاین رایگان، وبینارهای آموزشی، ویدئوهای یوتیوب و مقالات اینترنتی از جمله منابعی هستند که میتوانید از آنها استفاده کنید.
یادگیری این اصطلاحات و مفاهیم، به شما کمک میکند تا با دیدی بازتر و اطمینان بیشتر وارد بازار سهام شوید و تصمیماتی هوشمندانهتر بگیرید.
2- گام دوم؛ انتخاب کارگزاری معتبر و ثبت نام در آن
در گام دوم آموزش چگونه وارد بورس شویم، شما نیاز به یک واسطه دارید تا اجازه فعالیت در بورس را داشته باشید. این واسطه، شرکت های مالی هستند که آنها را تحت عنوان کارگزاری میشناسیم. کارگزاری های متعددی در بازار سهام وجود دارند که به شما اجازه میدهند، پنل کاربری داشته باشید و از این طریق، دارایی های خود را مشاهده و اقدام به خرید و فروش سهام کنید. بیش از 100 کارگزاری وجود دارد که خدمات خرید و فروش سهام را ارائه میدهند.
در انتخاب کارگزاری، باید به عواملی مانند اعتبار، سرعت و کیفیت خدمات، کارمزد معاملات و مواردی از این دست توجه داشته باشید. پس از انتخاب کارگزاری، باید در وب سایت آن، ثبت نام انجام دهید که تمام فرآیند آن به صورت آنلاین و غیرحضوری خواهد بود. مراحل ثبت نام در کارگزاری ها پیچده نیست و به سادگی و با وارد کردن اطلاعات هویتی، بانکی و ارتباطی، میتوانید آن را به پایان برسانید.
بعد از ثبت نام، یک حساب کاربری به شما تعلق میگیرد که دارای رمز عبور و نام کاربری است. نام کاربری شما معمولا کد ملی است و رمز عبور هم به انتخاب شما، تعیین خواهد شد. از این به بعد با وارد کردن نام کاربری و رمز عبور، میتوانید به پنل کاربری خود در کارگزاری دسترسی داشته باشید.
3- گام سوم؛ دریافت کد بورسی ( کد معاملاتی)
در گام سوم از آموزش اینکه چگونه وارد بورس شویم، شما باید موفق به دریافت کد بورسی شوید. کد بورسی در واقع یک کد یکتا و منحصر به فرد است که برای هر فرد با هویت ایرانی اختصاص داده میشود. این کد، همانند شماره حساب در بانک ها است و با داشتن کد بورسی، میتوانید اقدام به معامله در بازار بورس نمایید.
برای دریافت کد بورسی باید به یکی از شعب کارگزاری ها یا دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنید و مراحل احراز هویت را طی کنید. البته اخیرا روش هایی برای دریافت کد بورسی به شیوه آنلاین تعبیه شده است تا بدون نیاز به حضور، کد بورسی مختص خود را دریافت نمایید.
مدارکی که برای دریافت کد بورسی نیاز دارید، شامل موارد زیر خواهد بود:
- کارت ملی
- شناسنامه
- شماره شبا بانکی
- اطلاعات تماس معتبر
بعد از اینکه مراحل ثبت نام و احراز هویت شما به پایان رسید، کد بورسی به شما اختصاص داده میشود که معمولا ترکیبی از حروف اسمی شما و چند عدد خاص است. این کد بورسی، منحصرا برای شما است و هرگونه معامله با این کد بورسی، با نام شما ثبت خواهد شد.
4- گام چهارم؛ آشنایی با سامانه های معاملاتی
حالا که کد بورسی خود را دریافت کردید، برای انجام معاملات، نیاز به آشنایی با سامانه های معاملاتی در کارگزاری ها دارید. هر کارگزاری یک پلتفرم یا سامانه معاملاتی مختص به خود را دارد که از طریق آن میتوانید اطلاعات مربوط به دارایی های خود را مشاهده کنید و همچنین اقدام به خرید و فروش سهام نمایید.
کار با این سامانه ها پیچیده نیست، اما در عین حال شما باید آموزش ببینید. پنل های کاربری، امکاناتی همچون مشاهده قیمت سهام، ثبت سفارش خرید یا فروش، پیگیری وضعیت پرتفوی و گزارش گیری از معاملات را در اختیار سرمایه گذاران قرار میدهد.
هر کارگزاری، آموزش های مربوط به کار با سامانه معاملاتی خود را در وبسایت یا شبکه های اجتماعی خود قرار داده است. بنابراین، برای دریافت این آموزش ها، به خود هر کارگزاری مراجعه کنید. همچنین امکان دریافت مشاوره تلفنی از کارگزاری ها برای شما به صورت رایگان وجود دارد.
5- گام پنجم؛ شارژ حساب معاملاتی در بورس
در پنجمین گام از ورود به بورس، شما باید مبلغی که برای سرمایه گذاری دذر نظر گرفته اید را در حساب معاملاتی خود شارژ نمایید. این حساب، بعد از مشخص شدن مبلغ، شما را به درگاه های اینترنتی بانک متصل خواهد کرد و با وارد کردن اطلاعات کارت، میتوانید واریز انجام دهید. با سرمایه واریزی، شما امکان خرید سهام را خواهید داشت. همچنین امکان واریز وجه مورد نظر از طریق مراجعه به شعب بانک یا کارگزاری نیز وجود خواهد داشت که البته به خاطر دردسرهایی که روش حضوری دارد، اغلب ترجیح میدهند تا به شیوه اینترنتی، به شارژ حساب معاملاتی خود بپردازند.
توجه داشته باشید، حداقل مبلغ برای سرمایه گذاری که قابل معامله خواهد بود، 500 هزار تومان است. پس سعی کنید با توجه به این حداقل میزان ( که خود بورس این مقدار را معین کرده است) حساب خود را برای معاملات سهام، شارژ کنید.
6- گام ششم؛ انتخاب سهام مناسب بر اساس تحلیل و مشورت
حالا شما تمامی ابزارها و امکانات لازم برای معامله سهام مختلف را در اختیار دارید و میتوانید سهام مورد نظر خود را خریداری نمایید. اما قبل از خرید سهام، مهم است که با تحلیل های تکنیکال و بنیادی، به انتخاب سهام مناسب بپردازید تا احتمال سود شما از این خرید، بالاتر برود. در تحلیل بنیادی، شما ارزش سهام را بر اساس صورت های مالی، نرخ رشد اقتصادی، وضعیت شرکت و عوامل اقتصادی/ سیاسی بررسی میکنید.
این در حالی است که در تحلیل تکنیکال، شما با بررسی رفتارهای گذشته سهام و همچنین الگوهای قیمتی، میتوانید در مورد رفتار آینده سهم، پیش بینی انجام دهید و در مورد خرید یا فروش سهام در مقاطع مختلف، تصمیم بگیرید.
هیچکدام از این تحلیل ها به تنهایی کافی نیست و شما باید هر دوی این موارد را در کنار هم در نظر بگیرید. به خصوص بازار ایران که به شرایط سیاسی بسیار حساس است، فقط تحلیل تکنیکال، برای پیش بینی سهام، کفایت نخواهد کرد.
7- گام هفتم؛ انجام معامله در بورس
پس از طی کردن تمامی مراحل بالا، شما هم اکنون آماده انجام معامله سهام شرکت ها در بورس هستید. کافی است در سامانه معاملاتی کارگزاری خود، سهامی که قصد خرید آن را دارید انتخاب نمایید و بعد از آن تعداد و قیمت مورد نظر خود را برای خرید مشخص نمایید. همین روش برای فروش سهام هم قابل انجام خواهد بود.
توجه داشته باشید که قیمت باید نزدیک به قیمت فعلی سهام باشد، در غیر اینصورت، ممکن است برای خرید یا فروش آن موفق نشوید. بازه قیمتی برای ورود یا خروج را منطقی تعیین کنید. این موضوع نیز نیاز به آموزش دارد و حتما مقالات مربوط به آموزش بورس را مطالعه فرمایید یا ویدئوهای آموزشی در این باره را مشاهده نمایید.
بدین تریتب، شما به پاسخ سوال خود مبنی بر اینکه چگونه وارد بورس شویم، دست پیدا کردید و هم اکنون، میتوانید خود را یکی از سرمایه گذاران در بازار سهام بدانید.
مزایای ورود به بورس و سرمایه گذاری در بازار سهام چیست؟
قطعا سرمایه گذاری در بورس، مزایای بسیار زیادی دارد. افرادی که در سال 1398 و 99 در بورس سرمایه گذاری کردند، توانستند در یک بازه دو ساله، چیزی در حدود 200 درصد سود کسب کنند که این مبلغ قابل توجه است. اما با این حال در برخی مقاطع، ممکن است بازده سرمایه گذاری سالانه در بورس، مورد انتظار نباشد. با این وجود، اما هنوز هم بهترین روش سرمایه گذاری بلند مدت، سرمایه گذاری در بورس خواهد بود.
سرمایه گذاری در بورس مزایای زیادی دارد که برخی از مهمترین آنها، به شرح زیر خواهد بود:
- بازدهی بالا و کسب سود قابل توجه: یکی از مهمترین مزایایی که افراد را به سمت سرمایه گذاری در بازار سهام سوق میدهد، بازدهی بورس است، البته در بلند مدت. بورس از سال 1398 تا 1403 رشدی بالغ بر 800 درصدی را تجربه کرده و بالاتر از طلا، به عنوان شانس نخست سرمایه گذاری از نظر بازدهی شناخته میشود.
- امکان سرمایه گذاری با مبالغ کم: سرمایه گذاری در بورس با مبالغ کم امکان پذیر است. بنابراین اگر به دنبال روش سرمایه گذاری با پول کم هستید، سرمایه گذاری در بورس، از بهترین گزینه ها برای شما خواهد بود.
- شفافیت مالی و اطلاعاتی: یکی دیگر از محاسن ورود به بورس، شفافیت بالای اطلاعاتی و مالی است. در بورس شرکت ها ملزم به ارائه گزارش ها و اطلاعات دقیق به سرمایه گذاران هستند و این موضوع توسط نهادهایی مثل بورس و بانک مرکزی، مورد نظارت قرار میگیرد. این موضوع به سرمایه گذاران این امکان را میدهد که با شفافیت بیشتری، سرمایه گذاری کنند و دارایی های خود را مدیریت نمایند.
- قابلیت نقدشوندگی بالای بورس: یکی از قابلیت های مهم بورس، امکان نقدشوندگی بالای آن است. شما در این بازار، به راحتی می توانید اقدام به فروش سهام کنید تا به این واسطه به پول نقد دسترسی داشته باشید. موضوعی که خیلی از بازارها، ندارند و این معضلی است برای آنها.
- تنوع در سرمایه گذاری بورس: در بازار بورس، شما می توانید در شرکت ها و صنایع مختلف سرمایه گذاری کنید و پرتفوی خود را متنوع سازی نمایید. این امر منجر به کاهش ریسک و افزایش احتمال سوددهی خواهد شد.
جمع بندی نهایی در پاسخ به: چگونه وارد بورس شویم؟
ورود به بورس و سرمایهگذاری در بازار سهام برای بسیاری از افراد جذابیت بالایی دارد و به عنوان یکی از بهترین ابزارهای سرمایهگذاری به شمار میآید. با داشتن کد بورسی و آشنایی با اصول اولیه، هر فردی میتواند در بورس فعالیت کند. البته، موفقیت در این بازار نیازمند دانش و تجربه است و مهم است که پیش از هر اقدامی، با اصول تحلیلهای تکنیکال و بنیادی آشنا شوید.
به خاطر داشته باشید که بورس همواره با ریسکهای سرمایهگذاری همراه است و تضمینی برای کسب سود وجود ندارد. بنابراین، پیش از ورود به بازار، دانش و اطلاعات کافی را کسب کنید و از مشاوره با کارشناسان مالی بهره ببرید. در نهایت، با آگاهی و شناخت کامل میتوانید از مزایای سرمایهگذاری در بورس بهرهمند شوید و به رشد مالی خود کمک کنید.